Όζος του θυρεοειδούς είναι ένα «εξόγκωμα» σε ένα φυσιολογικό αδένα. Οι όζοι είναι πολύ συχνοί και έχει υπολογισθεί ότι μία στις 12 με 15 γυναίκες και ένας στους 45 με 50 άνδρες έχουν όζο στον θυρεοειδή. Από τους ασθενείς που είναι ασυμπτωματικοί, εάν εξετασθούν με υπερηχοτομογράφο, το 50 με 70% έχουν όζο. Λιγότερο από το 5% αυτών θα έχουν κακοήθεια, ενώ οι περισσότεροι είναι κύστεις. Οι πιο συχνοί τύποι καλοηθών όζων είναι αδενώματα, κύστεις και θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Λιγότερο συχνοί τύποι είναι η υποξεία θυρεοειδίτιδα, η θυρεοειδίτιδα του Riedel. Το 60% των κακοηθών όζων είναι θηλώδες καρκίνωμα. Το καρκίνωμα αυτό είναι καλά διαφοροποιημένο και έχει καλή πρόγνωση. Η αλλαγές στη φωνή (βράγχος), η ταχεία αύξηση του μεγέθους ενός μορφώματος στον τράχηλο, ο επίμονος πόνος στην περιοχή, αποτελούν αιτίες άμεσης παραπομπής σε χειρουργό ενδοκρινών αδένων. Σε περίπτωση εμφάνισης συριγμού, ο ασθενής πρέπει να απευθύνεται σε ειδικό ακόμα και την ίδια ημέρα. Μονήρεις συμπαγείς μάζες στον θυρεοειδή είναι εξαιρετικά σπάνιες στα παιδιά, όταν όμως παρατηρούνται κατά 80% είναι κακοηθείς και σε ποσοστό 80% υπάρχει και λεμφαδενική συμμετοχή.

Οι περισσότεροι όζοι του θυρεοειδούς είναι ασυμπτωματικοί. Μπορούν να παρουσιαστούν ως ψηλαφητή μάζα στον τράχηλο ή να δώσουν την αίσθηση τάσης στην περιοχή. Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις παρουσιάζεται πόνος ή δυσκαταποσία.

 

Διαχείριση

Αρχικώς πρέπει να καθοριστεί εάν ο όζος είναι καλοήθης ή κακοήθης. Ο καθορισμός αυτός γίνεται με την εξέταση κυτταρολογικού υλικού που λαμβάνεται με λεπτή βελόνη (FNA – Fine Needle Aspiration). Στην εξέταση αυτή μια πολύ λεπτή βελόνα εισέρχεται στον όζο του θυρεοειδούς και αναρροφάται κυτταρολογικό υλικό που στη συνέχεια αποστέλλεται σε κυτταρολόγο, ο οποίος και θα καθορίσει την πιθανή κακοήθεια. Η διαδικασία μπορεί συνεπικουρικά να πραγματοποιηθεί και με υπερηχοτομογραφικό έλεγχο. Η συμβολή των υπερήχων μπορεί να αναδείξει πιθανά και άλλες βλάβες ή να καθοριστούν τα χαρακτηριστικά του όζου, βοηθώντας στην διάγνωση. Τα κυστικά μορφώματα στο θυρεοειδή είναι λιγότερο συχνά κακοήθη σε σχέση με τα συμπαγή, ενώ οι κυστικές βλάβες στους άνδρες είναι συχνότερα κακοήθεις από οτι στις γυναίκες.

 

 

Θερμοί και ψυχροί όζοι

Τα κύτταρα του θυρεοειδούς προσλαμβάνουν ιώδιο για να σχηματίσουν τις θυρεοειδικές ορμόνες. Εκμεταλλευόμαστε την ιδιότητα αυτή των κυττάρων του θυρεοειδούς χορηγόντας ραδιοσεσημασμένο ιώδιο, το οποίο μπορεί να ανιχνευθεί, απεικονίζοντας έτσι τον θυρεοειδή αδένα.

Εάν ένας όζος δεν προσλαμβάνει ιώδιο ονομάζεται ψυχρός, ενώ στην αντίθετη περίπτωση ονομάζεται θερμός. Οι όζοι που διαγράφονται με το ραδιοφάρμακο διακρίνονται σε ψυχρούς, χλιαρούς και θερμούς, ανάλογα με το εάν έχουν μικρότερη, ίδια ή μεγαλύτερη πρόσληψη από ότι το υπόλοιπο θυρεοειδικό παρέγχυμα. .Σχεδόν όλοι οι θερμοί όζοι είναι καλοήθεις. Το 80% των όζων του θυρεοειδούς είναι ψυχροί, το 15% είναι χλιαροί και το 5% είναι θερμοί.